Kasnaklar

Miller arasındaki mesafenin uzun olduğu durumlarda döndüren mildeki güç ve hareketi bir veya birkaç kayış yardımıyla döndürülen mile iletmeye yarayan makine elemanlarına kasnak denir .

* Ortak eksenli kasnaklarda devir sayısı ve dönüş yönleri aynıdır .

* Dönüş sayıları ise yarıçapları ile ters orantılıdır .

Eğik Düzlem Nedir ?

Cisimleri belirli yüksekliklere çıkarmak için kullanılan ve yatayla belli bir açı yapan düzleme eğik düzlem denir .

Eğik düzlem ,küçük kuvvetlerle büyük yükleri belirli bir yüksekliğe çıkarmak için kullanılır . Eğik düzlemde kuvvetten kazanç , yoldan kayıp vardır .

Kuvvetten daha fazla kazanç sağlanması için eğik düzlemin uzunluğu arttırılır veya yüksekliği azaltılır . Fakat yapılan iş değişmez .

Örneğin ;

* Rampa

* Merdiven basamakları

* Yokuş yukarı yapılan yollar

* Fermuar

Klonlama Nedir ?

Bir tek bireyden alınan hücrelerin çoğaltılarak ana bireyle tamamen aynı genetik yapıda yeni birey oluşturulması işlemine klonlama denir . Klonlama sayesinde yapay organlar üretilmesi ve organ nakli bekleyen hastaların sağlığına kavuşması hedeflenmektedir .

Biyoteknoloji Nedir ?

Teknolojinin biyoloji üzerindeki uygulamaları biyoteknoloji olarak adlandırılır . Biyoteknolojik uygulamalar genetik mühendisleri tarafından gerçekleştirilir . Genetik mühendisleri genlerle ilgili detaylı çalışmalar yaparak elde ettikleri sonuçları mühendislik bilgileriyle birleştiren kişilerdir .

Kalıtım Nedir ?

Kalıtsal özelliklerin nesilden nesile nasıl aktarıldığını araştıran bilim dalına kalıtım ( genetik ) denir .

KALITIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

GEN : Kromozom üzerinde bulunan ve kalıtsal özellikleri karakterleri taşıyan birimlerdir .

BASKIN GEN : Özelliğini her zaman gösteren gendir . Baskın gen büyük harf ile gösterilir . ( A , B , D , E gibi )

ÇEKİNİK GEN : Baskın gen olmadığı zaman etkisini gösteren gendir . Çekinik gen küçük harf ile gösterilir . ( a , b , d , e gibi )

ALEL GEN : Biri anneden biri babadan gelen gen çiftine alel gen denir .

GENOTİP : Gen yapısına genotip denir . Bireyin sahip olduğu genlerin toplamıdır . Genotip ; homozigot ( arı , saf ) veya heterozigot ( melez ) olabilir .

FENOTİP : Canlının dış görünüşüdür . Gen yapısının dışa yansımasıdır . Dış görünüşte gen yapısı ile birlikte çevreninde etkisi vardır .

Adaptasyon Nedir ?

Canlıların belirli ortamda koşullarında yaşama ve üreme şansını arttıran fiziksel yapılar , davranışlar gibi kalıtsal özellikler kazanmasına adaptasyon adı verilir . Canlılar beslenme , barınma , avlanma , üreme ve düşmanlarından korunma gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için adaptasyon gösterirler .

DNA Eşlemesi

Hücre bölüneceği zaman DNA kendisini eşler .

1- DNA’ nın iki ipliği bir fermuar gibi açılır. İki iplik birbirinden ayrılır .

2 – Sitoplazmada bulunan serbest nükleotidler yerleşir .

3 – DNA’ nın açılan karşısına nükleotidler yerleşir .

4 – Bu eşlemede Adenin nükletidinin karşısına Timin , Sitozin nükletidinin karşısına Guanin nükleotidi gelir .

5 – Birbirinin aynısı iki DNA oluşur .

DNA Ve Genetik Kod

* Kalıtsal bilgilerimiz hücrelerimizde çekirdekteki kromozomlarda bulunur . Kromozomlar DNA ve proteinlerin birleşiminden oluşur .

Kromozom = DNA + Protein

* DNA ( Deoksiribo Nükleik Asit ) hücrelerimizdeki yönetici moleküldür . Vücudumuzdaki solunum , boşaltım vb. yaşamsal faaliyetler DNA kontrolündedir . DNA çift sarmallı iplik yapısındadır .

* Kromozomun yapısında bulunan DNA ‘nın belirli bölgesine gen denir . DNA ‘yı bir bir merdiven olarak düşünecek olursak bu merdivene ait basamakları oluşturan yapılar nükleotitlerdir . DNA ‘ nın yapı birimi nükleotitlerdir . Kalıtsal yapıları oluşturan maddeler büyükten küçüğe doğru sıralanırsa ;

– Kromozom > DNA > Gen > Nükleotit

* Bir nükleotit = Fosfat , şeker ve organik bazdan oluşmaktadır .

* DNA ‘da Adenin ( A ) , Timin ( T ) , Guanin ( G ) ve Sitozin ( C ) olmak üzere 4 çeşit nükleotit vardır .

* DNA zincirinde Adenin nükleotitinin karşısında her zaman Timin nükleotiti vardır .

A = T

* DNA zincirinde Guanin nükleotitinin karşısında Sitozin nükleotiti vardır .

G = C

* Her canlının birbirinden farklı olmasının nedeni ” nükleotit sayısının ve sıralamasının farklı olmasıdır ” .




Modifikasyon Nedir ?

* Çevresel faktörlerin etkisi ile canlıların gen yapılarının işleyişinde meydana gelen ve kalıtsal olmayan değişikliklere modifikasyon denir . Modifikasyonlar kalıtsal değil ise üreme hücrelerinde meydana gelmezler . Vücut hücrelerinde meydana gelirler .

Örneğin ;

– Çuha çiçeği bitkisinin 15 – 20 Co sıcaklığında yetişince beyaz , 30 – 35 Co sıcaklıkta yetişince kırmızı çiçek rengine sahip olması

– 16 Co sıcaklığında yetiştirilen sirke sineğinin kanatlarının düz , 25 Co sıcaklığında ise
kanatlarının kıvrık olması

– Himalaya tavşanının sırtındaki beyaz kürkler kazınıp kürklerin kazındığı bölgeye buz
torbası
konulduktan sonra çıkan kürklerin siyah renkte olması

– Dişi arıların polen ile beslenince işçi , arı sütü ile beslenince kraliçe arı olması

– Ortanca bitkisi pH < 7 asitli topraklarda yetişirse mavi çiçekli , pH > 7 bazik topraklarda yetişirse pembe çiçekli olması

– Karahindiba bitkisinin ovada yetiştiğinde uzun boylu , vadide yetiştiğinde kısa boylu
olması

– Güneş ışığına ya da yapay bir ışık kaynağına ( solaryum ) uzun süre maruz kalan bir kişinin
ten renginin koyulaşması

– Biri iyi diğeri kötü beslenen tek yumurta ikizlerinden iyi beslenenin kötü beslenene göre
daha kilolu olması

– Spor yapan kişilerin kas yapılarının , spor yapmayan insanlara göre daha gelişmiş olması