Etiket: fotosentez hızı

Fotosentez Hızını Etkileyen Kalıtsal Faktörler

AkifHoca

1 – Kloroplast Sayısı

Fotosentez , kloroplastlarda gerçekleşir . Yapraktaki kloroplast ve klorofil miktarı arttıkça fotosentez hızı da artar .

* Koyu yeşil yapraklı bitkilerde kloroplast miktarı fazladır .

* Yaprakta fotosentezin en yoğun gerçekleştiği bölüm kloroplast ve klorofil miktarı en fazla olan palizat parankimasıdır .

2 – Yaprak yapısı ve sayısı

Bitkideki yaprakların yüzey genişliği ve sayısı arttıkça fotosentez hızı da artar .

* Ayrıca yaprak konumu da fotosentez hızını etkiler . Aynı bitkinin doğrudan ışık alabilen yaprakları , ışığı tam alamayan alt kısımdaki yapraklara oranla daha hızlı fotosentez yapar .

3 – Stoma sayısı , konumu ve büyüklüğü

Stoma yaprakta gaz alışverişini sağlar . Stoma sayısı ne kadar fazla olursa bitki CO2 den daha çok faydalanır . Bu durum da fotosentez hızını olumlu yönde etkiler . Ayrıca stomaların yapısı ,  büyüklüğü ve dağılışı da fotosentez hızı üzerinde etkilidir . Stomalar yüzeye yaklaştıkça gaz difüzyonu kolaylaşacağı için fotosentez hızını arttıracaktır . Nemli ortam bitkileri böyledir .

4 – Epidermis ve kutikula kalınlığı

Yaprakların yüzeyini örten , epidermis hücreleri tarafından salgılanan mumsu tabakaya kutikula adı verilir .

* Epidermis ve kutikula kalınlaştıkça güneş ışığını daha az geçireceğinden fotosentez hızı yavaşlar .

* Kurak ortam bitkilerinde yaprak yüzeyi dar , stoma sayısı az ve kutikula tabakası kalındır .

5 – Enzim miktarı

Fotosentezde özellikle ışığa bağımlı olmayan tepkimelerinde pek çok enzim görev yapmaktadır . Fotosentez enzimleri ne kadar fazla ise fotosentez de o derece hızlı gerçekleşir .

Fotosentez Hızını Etkileyen Çevresel Faktörler

AkifHoca

1 – Işık şiddeti

Bitkiler ışıksız ortamda fotosentez yapamaz . Işık , fotosentez için kullanılacak enerjinin sentezlenmesinde kullanılır . Işık şiddeti arttıkça fotosentez hızı belirli bir seviyeye kadar artar ve sonra sabit kalır .

2 – Su miktarı

Fotosentezde kullanılan su , atmosfer için oksijen kaynağı olur . Fotosentezde kullanılan CO2 bitkiye gözeneklerden girer . Gözeneklerin açılması da bitkideki su oranına bağlıdır . Ayrıca fotosentez enzimlerinin çalışması için su oranının belirli bir değerde olması gerekir . Bitkide su miktarı %15’in altına düşerse enzimler çalışmayacağı için fotosentez durur .

3 – SICAKLIK

Sıcaklık artışı tepkimelerin hızını artırır ve belirli bir noktadan sonra ise bu artış tepkimeleri durdurabilir . Fotosentezin ideal sıcaklık (optimum sıcaklık) derecesi 25-35°C arasıdır . 35°C‘un üstüne çıktığında genellikle enzim yapısı bozulacağından fotosentez hızı düşer ve durur .

4 – Işığın dalga boyu

Fotosentez görünür ışıkta gerçekleşir . Canlıların fotosentez yapabilmesi için öncelikle ışığın soğrulması gerekir . Klorofil mor , mavi ve kırmızı dalga boylarındaki ışığı en iyi soğurduğu için fotosentez bu dalga boylarında daha hızlıdır . Fotosentez hızının en düşük olduğu dalga boyu ise klorofil tarafından yansıtılan yeşil renge karşılık gelmektedir .

5 – Karbondioksit miktarı

CO2 , fotosentezin başlaması için gereklidir . CO2 miktarı arttığında fotosentez hızı belirli bir değere kadar artar . Sonra da sabit kalır . Kalsiyum hidroksit Ca(OH)2 veya potasyum hidroksit (KOH) , Na(OH) , Ba(OH)2 gibi CO2 tutucu bileşiklerin ortamda bulunması fotosentez hızını düşürür .

6 – Mineral Miktarı

Mineraller hem biyokimyasal süreçlerde görev yapar hem de fotosentez elemanlarının yapısına katılır . Örneğin ; Mg (magnezyum) klorofilin yapısında bulunur. Fotosentez hızını miktarı en düşük olan mineral belirler .

7 – Ortamın PH değeri

Fotosentez , özellikle ışığa bağımlı olmayan reaksiyonların enzimatik yönü yüksek olduğundan , enzimler de belirli pH aralıklarında çalıştıklarından dolayı ortam pH’ı fotosentez hızını etkiler .