Blog

Cebirsel İfadelerde Çarpma İşlemi

* Cebirsel ifadelerle çarpma işlemi yapılırken bilinmeyenler kendi arasında , katsayılar kendi arasında çarpılır . Son durumda bulunan sonuçlar tekrar çarpılır .

Örneğin ;

* x . x = x2

* 5a . 3a = 15a2

* 3x2y . 2xy3 = 6x3y4

* a . a . a . a = a4

* -a . 2a . ( -3a ) = 6a3

* 10a2b3 . ( -5ab2 ) = 50a3b5

Cebirsel İfadelerde Toplama ve Çıkarma

* Cebirsel ifadelerde benzer terimler toplanır veya çıkarılır. Değişkenleri aynı olan terimler benzer terimlerdir .

Örneğin ;

5x – 3y + 2x + 1 cebirsel ifadesinde 5x ve 2x benzer terimlerdir . Dolayısıyla verilen cebirsel ifade en sade haliyle ;

5x – 3y + 2x + 1 = ( 5 + 2 ) . x – 3y + 1 = 7x – 3y + 1

şeklinde yazılır .

Basit Cebirsel İfadeler

* İçersinde en az bir tane bilinmeyen bulunan harfli ifadelere cebirsel ifadeler denir .

* Bilinmeyenler x , y , z , a , x3 , y2 , ab , ….. şeklinde gösterilebilir.

Örneğin ;

* 2x + y

* 4a2 – 1

* a2 + 2c – 5

* xy3 – x2

* Cebirsel ifadelerdeki harfler bilinmeyen ( değişken ) olarak isimlendirilir .

*Cebirsel ifadeyi oluşturan her bir toplanana terim denir .

* Değişkenlerin önündeki sayılara katsayı denir .

* İçinde değişken bulunmayan terime sabit terim denir .

İmkansız Olay ve Kesin Olay

* Bir olayın gerçekleşme olasılığı 0 ile 1 arasında ( 0 ve 1 dahil ) bir sayıdır .

* Olasılığı 0 olan olaylara imkansız olay denir .

* Olasılığı 1 olan olaylara kesin olay denir .

* Bir olayın olma olasılığı ile olmama olasılığının toplamı 1 ‘ e eşittir .

Eş Olasılıklı Olaylar

* Olası durum sayıları birbirine eşit olaylara eş olasılıklı olay denir. İki farklı olayın olası durum sayılarının biri diğerinden fazla veya az olabilir. Bu durum , daha fazla veya daha az olasılıklı olaylar şeklinde ifade edilir.

* Eş olasılıklı olayda n tane çıktı var ise her bir çıktının olasılığı 1 / n olur .

Olasılık

* Bir olayın gerçekleşme şansına ( olabilirliğine ) dair yapılan ölçmeye olasılık ( ihtimal ) denir.

* Bir seçimin sonucu , bir maçın skoru , atılan zarın kaç geleceği , rastgele çekilen bir topun rengi , …….. olasılık hesabı ile ölçülebilir.

* Bir olayın olabilmesi şansını belirten sayıya bu olayın olma olasılığı veya olabilme olasılığı denir.

* Olasılık değerlerini belirlemek için zar veya para atmak , torbadan rastgele bir kart çekmek deney olarak isimlendirilir.

* Deney sonucunda elde edilen her bir veriye çıktı veya olası durum denir.

* Bir deneyde gerçekleşmesi istenilen ya da ölçümlenecek duruma olay denir.

* Deneydeki olası durumlardan gerçekleşmesi beklenenler olayın çıktılarıdır.

Devirli Ondalık Gösterimler

* Virgülden sonraki kısmını belirli bir düzende devam eden ondalık gösterimlere devirli ondalık gösterim denir.

* Bir ondalık gösterimin ondalık kısmındaki tekrar eden sayılara devreden kısım denir.

* Devirli ondalık gösterimlerde devreden rakam ya da rakamlar , üzerine devir çizgisi işareti konularak gösterilir.

* Her devirli ondalık açılıma karşılık gelen bir rasyonel sayı vardır.

Gerçek Sayılar

* 1 , 2 , 3 , 4 , ……… sayıları sayma sayıları ( S ) ‘ dır.

* 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , ………. sayıları doğal sayılar ( N ) ‘dır .

* …… , -2 , -1 , 0 , 1 , 2 , …… sayıları tam sayılar ( Z ) ‘dır .

* İki tam sayının birbirine bölümü şeklinde yazılabilen sayılara rasyonel sayılar ( Q ) denir . Her tam sayı , paydasına 1 yazılarak rasyonel hale getirilebilir .

* İki tam sayının birbirine bölümü şeklinde yazılamayan sayılar irrasyonel sayılar ( I ) ‘dır.

* Rasyonel ve irrasyonel sayıların tümünde oluşan ve sayı doğrusunda gösterilebilen tüm sayıların oluşturduğu sayı ailesine gerçek ( reel )sayılar ( R ) denir.

Kareköklü Bir İfadeyi Karekök Dışına Çıkarma Yöntemleri

* Kök içindeki sayı asal çarpanlarına ayrılır. Aynı asal çarpanlar ikişer ikişer gruplandırılır. Her gruptan bir asal çarpan kök dışına çıkar. İkişer gruplandırılamayanlar kök içinde kalır.

* Kök içindeki sayı tam kare bir sayının katı şeklinde ifade edilir. Tam kare sayılır kök dışına çıkar. Diğerleri kök içinde kalır.

* Kök içindeki sayılar üslü biçimde gösterilip üssü çift olanlar kök dışına , üsleri 2‘ye bölünerek çıkarılır. Diğerleri kök içinde kalır.